Του Νικόλα Νικολάου*
Ζω στις Ηνωμένες Πολιτείες. Κάθε μέρα κάνω ό,τι μπορώ για να εκπροσωπώ την πατρίδα μου Κύπρο στην Αμερική με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά η πατρίδα μου η Κύπρος με απογοητεύει. Όλοι εμείς της κυπριακής διασποράς παρατηρούμε τις τελευταίες εξελίξεις με τα διαβατήρια και την πολιτική διαφθορά με μεγάλη θλίψη.
Οι αλλαγές που απαιτούνται για την επικράτηση της διαφάνειας και την πάταξη της διαφθοράς δεν είναι δύσκολες, αλλά απαιτούν ισχυρή πολιτική βούληση για την εφαρμογή τους. Οι παρακάτω προτάσεις αποτελούν σημείο εκκίνησης και βασίζονται στην κοινή λογική. Τα κόμματα μπορούν είτε να αλλάξουν τους εσωτερικούς τους κανονισμούς, για να υποστηρίξουν τις παρακάτω προτάσεις είτε να προβάλουν νομοθεσία που θα μετατρέψει ορισμένες από τις παρακάτω προτάσεις σε νόμο.
Όρια θητείας: Η δύναμη διαφθείρει. Όσα περισσότερα χρόνια κατέχουν κάποιοι το ίδιο πολιτικό αξίωμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να καταλήξουν διεφθαρμένοι. Για τον Πρόεδρο και τους βουλευτές, ένα όριο δύο θητειών θα ήταν κατάλληλο, καθώς θα τους δώσει 10 χρόνια για να βάλουν τη σφραγίδα τους στα κοινά του τόπου.
Οριζόντια ψηφοφορία: Ο τρόπος με τον οποίο η ψηφοφορία γίνεται σήμερα είναι αναχρονιστικός και βοηθά μόνο τα συμβαλλόμενα κόμματα για να παραμείνουν στην εξουσία. Η τρέχουσα πρακτική προωθεί την μετριότητα και πολλοί βουλευτές που εκλέγονται δεν έχουν τα απαραίτητα προσόντα. Η οριζόντια ψηφοφορία θα έχει ως αποτέλεσμα την εκλογή των καλύτερων υποψηφίων και θα αναγκάσει τα κόμματα να προωθούν προσοντούχους υποψηφίους.
Φορολογικές δηλώσεις: Θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για όλους τους υποψηφίους για εκλεγμένο αξίωμα (Πρόεδρος, Βουλευτής, Δήμαρχος) ή για διορισμένους υπουργούς να δημοσιεύουν τις φορολογικές τους δηλώσεις για τα τρία έτη πριν από την υποψηφιότητα ή τον διορισμό τους. Επίσης, θα πρέπει να δημοσιεύουν τις φορολογικές τους δηλώσεις για τα δύο χρόνια μετά την αποχώρησή τους από το αξίωμα.
Πιστοποιητικό Πόθεν Έσχες: Οι πρόσφατες δηλώσεις Πόθεν Έσχες από τους βουλευτές ήταν ντροπή και προσβολή για τη νοημοσύνη του κυπριακού λαού. Θα πρέπει να απαιτείται από κάθε υποψήφιο ότι για ένα εκλεγμένο αξίωμα (Πρόεδρος, Βουλευτής, Δήμαρχος) και κάθε διορισμένο υπουργό να δημοσιεύει πιστοποιημένη δήλωση Πόθεν Έσχες για τους ίδιους, τους συζύγους και τα παιδιά τους. Αυτές οι δηλώσεις θα πρέπει να πιστοποιούνται από μεγάλα λογιστικά γραφεία. Θα πρέπει επίσης να δημοσιεύουν παρόμοιες δηλώσεις στο τέλος της θητείας τους.
Ισότητα των φύλων: Τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να έχουν κοινοβουλευτικούς υποψηφίους που να είναι 50% γυναίκες. Επίσης, ο εκάστοτε Πρόεδρος θα πρέπει να δεσμεύεται ότι το 50% των υπουργών θα είναι γυναίκες. Η Κύπρος είναι ευλογημένη με το να έχει έξυπνες και μορφωμένες γυναίκες. Αφήσαμε τους άνδρες να διοικούν τη χώρα από το 1960 και τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά.
Μία μόνο σύνταξη για δημόσιο αξίωμα: Απαιτούνται μεταρρυθμίσεις για να διασφαλιστεί ότι όποιος κατέχει πολλαπλές δημόσιες θέσεις μπορεί να λάβει μόνο μία σύνταξη. Είναι αδιανόητο να έχουμε δημόσιους υπαλλήλους που απαιτούν πολλαπλές συντάξεις επειδή ο νόμος τούς το επιτρέπει.
Διορισμοί μελών Δ.Σ. σε ημικρατικούς οργανισμούς: Η σημερινή πρακτική των πολιτικών κομμάτων που μοιράζουν τις θέσεις των διοικητικών συμβουλίων μεταξύ τους είναι αντιπαραγωγική και έχει αποφέρει καταστροφικά αποτελέσματα (Κυπριακές Αερογραμμές, Συνεργατική Τράπεζα κ.λπ.) Όλοι οι διορισμοί για μέλη διοικητικών συμβουλίων θα πρέπει να γίνονται από ανεξάρτητες επιτροπές στελεχωμένες από ξένους ειδικούς.
Προσέλκυση Κυπρίων του εξωτερικού: Η κυπριακή διασπορά στις ΗΠΑ (και είμαι βέβαιος και σε άλλες χώρες) αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο για την Κύπρο που δεν αξιοποιείται. Η Κύπρος έχει την τύχη να έχει πολλούς απόδημους στις ΗΠΑ που είναι επιτυχημένοι σε πολλούς τομείς αλλά κανένα κόμμα και καμία κυβέρνηση δεν τους έχει προσεγγίσει και να τους καλέσει να συμμετάσχουν με οποιονδήποτε τρόπο στα κοινά της Κύπρου όπως να είναι υποψήφιοι βουλευτές, διορισμούς σε δημόσια αξιώματα, διορισμούς σε συμβούλια ημικρατικών οργανισμών κλπ.
Οι πολίτες έχουν κουραστεί από το πολιτικό κατεστημένο και οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις πρέπει να πραγματοποιηθούν το συντομότερο δυνατόν. Είτε τα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα θα επιφέρουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις είτε κάποιο νέο πολιτικό κίνημα/κόμμα θα το κάνει πραγματικότητα. Η ενσωμάτωση της διαφάνειας και της ηθικής στην κυπριακή πολιτική επιβάλλεται. Μερικές φορές η δημοκρατία και το πολιτικό σύστημα πρέπει να δοκιμαστούν και να φτάσουν σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα πριν γίνουν οι μεταρρυθμίσεις. Όπως είπε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τζούνιορ στην τελευταία του ομιλία, «μόνο όταν είναι αρκετό σκοτάδι μπορούμε να δούμε τα αστέρια».
* Ο Νικόλας Νικολάου είναι ανώτερο στέλεχος επιχειρήσεων με έδρα τη Νέα Υόρκη. Mέλος Δ.Σ. διαφόρων οργανισμών, πρόεδρος του Κυπροαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου και μέλος του “Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος”.
