7 Προτάσεις για την Κυπριακή Διασπορά

ΣΥΝΟΨΗ

Ο σχεδιασμός της πολιτικής μας θα πρέπει να είναι προσανατολισμένος στην αξιοποίηση της μεγάλη και σιωπηρής μας δύναμης, της κυπριακής διασποράς. Η αξιοποίηση της δύναμης αυτής θα μας αποφέρει, μεταξύ άλλων, σημαντικά οφέλη για το Κυπριακό Ζήτημα, την εξωτερική μας πολιτική, τον τουρισμό, το εμπόριο και τον πολιτισμό.

1. Το κράτος χρειάζεται να επενδύσει σημαντικά στην αναβάθμιση των ελληνικών και κυπριακών σχολείων, στην ανταλλαγή επισκέψεων, διδακτικού προσωπικού και μαθητών/φοιτητών, ώστε τα εκπαιδευτικά μας ιδρύματα να συνεχίσουν να αποτελούν φυτώρια εξαιρετικών νέων κυπρίων σε όλο τον κόσμο.
2. Επιβάλλεται η συνεχής αναβάθμιση των δεσμών, ώστε οι νέοι απόδημοι να συνεχίσουν να νιώθουν Κύπριοι και να συμμετέχουν επίσης ενεργά στην κυπριακή ζωή και κοινωνία. Να δοθεί χρηματοδότηση υποτροφιών σε απόδημους Κυπρίους για τα κυπριακά πανεπιστήμια.
3. Να διασφαλίσουμε την ισότιμη συμμετοχή των αποδήμων μας στις εκλογικές διαδικασίες της Κύπρου, διευκολύνοντας την εξ αποστάσεως ψηφοφορία.
4. Η συμπερίληψη τους στις ομάδες διαμόρφωσης στρατηγικής, σε συμβουλευτικά σώματα, σε διοικητικά συμβούλια ημικρατικών και άλλων οργανισμών είναι απαραίτητη.
5. Να παρθούν μέτρα για την προσέλκυση Κυπρίων της διασποράς για μόνιμη εγκατάσταση στην Κύπρο ως μια εξαιρετική απάντηση στους προβληματισμούς, γύρω από την εξέλιξη των δημογραφικών στατιστικών στοιχείων στην πατρίδα μας.
6. Να επενδύσουμε στη δημιουργία Εδρών Κυπριακών σπουδών σε μεγάλα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, ειδικά σε μέρη που υπάρχουν μεγάλες Κυπριακές κοινότητες.
7. Να ενθαρρύνουμε την επιστροφή καταξιωμένων επιστημόνων και νέων επιχειρηματιών οι οποίοι θα βοηθήσουν τον τόπο μας να εισέλθει με αξιώσεις στην εποχή της καινοτομίας. Είναι σημαντική η δημιουργία ειδικού θεσμού για απόδημους επισκέπτες καθηγητές στα πανεπιστήμια της χώρας μας.  

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Η αξιοποίηση των Κυπρίων της Διασποράς

Γράφει ο Γιώργος Πιερίδης, συμπυκνώνοντας το δράμα των Αιγυπτιωτών, οι οποίοι υποχρεώνονταν να εγκαταλείψουν την άξενη πλέον πατρίδα τους για να επιστρέψουν σε μια άλλη:

Πήρα λοιπόν την απόφαση να πάω στην Κύπρο, το νησί μου, που το γνώριζα και τ’ αγαπούσα από τα παιδικά μου χρόνια.

Έφυγα από την Αίγυπτο το 1946 με σφιγμένη την καρδιά.

Πήρα το βαπόρι της γραμμής στο λιμάνι του Πορτ Σάιντ.

Κι όταν το πλοίο βγήκε στ’ ανοιχτά, έμεινα ώρα πολλή στην πρύμνη να κοιτάω τα χαμηλά ακρογιάλια ν’ αλαργεύουν, ώσπου χάθηκα. Και τότε με πήρε ένα κλάμα βουβό, χωρίς δάκρυα. Δεν ήμουνα σίγουρος αν ξεκινούσα να πάω στον τόπο μου ή αν άφηνα τον τόπο μου.

ΟΙ ΑΠΟΔΗΜΟΙ ΜΑΣ
Ως ένα νέο κίνημα που κεντρικός του στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός της κοινωνίας της Κύπρου και η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής μέσα από την επιστημονική τεκμηρίωση, το Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος υποστηρίζει ότι οφείλουμε να αντλήσουμε ιδέες και υποστήριξη από μια τεράστια πηγή πλούτου που έχει παραμείνει αναξιοποίητη για δεκαετίες: την Κύπρο της διασποράς.

Πρόκειται για έναν μεγάλο πληθυσμό, μια ολόκληρη Κύπρο σχεδόν, που μας κάνει περήφανους, παρουσιάζοντας κυρίως το θετικό πρόσωπο του τόπου μας διεθνώς. Είναι ένα παράθυρο προς την Κύπρο που ελπίζει, ονειρεύεται και δημιουργεί, την Κύπρο των υψηλών στόχων και του μέλλοντος. Οι Κύπριοι της διασποράς αποτελούν την εικόνα μιας πατρίδας που μας κάνει περήφανους. Είναι πολίτες του κόσμου και ταυτόχρονα γνήσιοι Κύπριοι, με αγάπη για τον τόπο. Είναι διακεκριμένοι επιστήμονες και δραστηριοποιούνται με επιτυχία σε τομείς που βρίσκονται στην αιχμή της τεχνολογίας. Είναι άνθρωποι των οποίων οι επιχειρήσεις αξίζουν συνολικά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.

Υπάρχει έξω ένας κόσμος που ξεπερνά τα στενά όρια της δικής μας αντίληψης. Είναι ένας κόσμος δημιουργικός, που μπορεί να μετατραπεί σε έναν ανεκτίμητο σύνδεσμο μεταξύ των δύο πατρίδων. Είναι ένας κόσμος που χρειαζόμαστε σήμερα περισσότερο από ποτέ. Πρόκειται για επιχειρηματίες, επιστήμονες, ερευνητές και βιοπαλαιστές που δεν συμβιβάστηκαν με τις συνθήκες ζωής τους. Είναι, με τον δικό τους τρόπο, επαναστάτες που διαμόρφωσαν οι ίδιοι την τύχη τους, που πίστεψαν στις δυνατότητές τους και εξάντλησαν όλα τα περιθώρια για να πετύχουν. Είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία ανθρώπων που την έχουμε ανάγκη.

Ο κόσμος της ομογένειας είναι άνθρωποι αυτοδημιούργητοι, με βαθιά πίστη στις ικανότητές τους· άνθρωποι που κατάφεραν να ξεχωρίσουν στις ΗΠΑ, την Αφρική, την Αυστραλία, σε ευρωπαϊκές χώρες και σε ολόκληρο τον κόσμο. Η μετανάστευση λειτούργησε γι’ αυτούς ευεργετικά: τους πρόσφερε δημιουργικά ερεθίσματα και εμπλούτισε τον τρόπο σκέψης και δράσης τους. Η δημιουργικότητα, η εργατικότητα και, προπαντός, η πηγαία αγάπη που νιώθουν για τον τόπο μας είναι τα συστατικά με τα οποία πρέπει να μπολιάσουμε την Άλλη Κύπρο. Πρέπει, επομένως, να δώσουμε ευκαιρίες και κίνητρα επιστροφής σε αυτούς που επιθυμούν να επιστρέψουν και συνάμα να αξιοποιήσουμε τους υπόλοιπους ως πρεσβευτές της πατρίδας και του πολιτισμού μας στο εξωτερικό.

Ιδίως η νέα γενιά των απόδημων Κυπρίων, αν και δεν ζει στον κυπριακό χώρο, φέρει με τα μοναδικά χαρακτηριστικά της χώρας στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε. Άλλωστε αρκετοί νέοι της διασποράς φοιτούν σε ελληνικά σχολεία. Οι νέοι της διασποράς που θα επισκεφτούν την Κύπρο και οι αυτόχθονες Κύπριοι που θα φοιτήσουν μαζί τους στο εξωτερικό θα είναι η διαχρονική γέφυρα ανάμεσα στις δύο πατρίδες τους. Είναι καιρός να τους φέρουμε κι αυτούς πιο κοντά. Να μοιραστούμε το κοινό μας όραμα για μια Άλλη Κύπρο που θα έχει τις ρίζες της βαθιά στην ιστορία και στην παράδοση του τόπου μας, μα και το βλέμμα στραμμένο σε ένα καλύτερο αύριο, σε ένα μέλλον το οποίο θα συνδιαμορφώσουμε όλοι και όλες μαζί.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΑΣ: ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ ΣΤΗΝ ΨΗΦΟ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ

Το Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος προτείνει όπως το κράτος επενδύσει σημαντικά στην αναβάθμιση των ελληνικών και κυπριακών σχολείων, στην ανταλλαγή επισκέψεων, διδακτικού προσωπικού και μαθητών/φοιτητών, ώστε τα εκπαιδευτικά μας ιδρύματα να συνεχίσουν να αποτελούν φυτώρια λαμπρών προσωπικοτήτων και άξιων πρεσβευτών της Κύπρου στον κόσμο. Ταυτόχρονα, πρέπει να υπάρχει συνεχής αναβάθμιση των δεσμών, ώστε οι νέοι αυτοί άνθρωποι να συνεχίσουν να νιώθουν Κύπριοι και να συμμετέχουν ενεργά στην κυπριακή ζωή και κοινωνία.

Οι Κύπριοι της διασποράς μπορούν να προσφέρουν στην πατρίδα μας, αρκεί ο τόπος τους να τους αγκαλιάσει, να τους επιτρέψει να έχουν λόγο και συμμετοχή στα κοινά, να τους κάνει να νιώσουν μέρος της πολιτείας. Το πιο άμεσο μέτρο ώστε να επιτευχθεί ο στόχος αυτός είναι η συμμετοχή τους στις εκλογικές διαδικασίες του τόπου. Αν και υπάρχει η αντίθετη άποψη, ότι δηλαδή οι απόδημοι δεν είναι μέρος της καθημερινότητας και άρα δεν έχουν ενημερωμένη άποψη για να ψηφίζουν, η πραγματικότητα είναι ότι, χάρη στα μέσα ενημέρωσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι πιο κοντά μας από ποτέ. Γνωρίζουν πολύ καλά τι συμβαίνει στη χώρα, γιατί νοιάζονται και θέλουν να διατηρήσουν την ταυτότητά τους. Επιπλέον, έχουν να συνεισφέρουν μια πιο αντικειμενική άποψη: αφενός, βλέποντας την πραγματικότητα του τόπου μας από απόσταση και, αφετέρου, έχοντας και την εμπειρία της νέας τους πατρίδας και των εναλλακτικών μοντέλων διακυβέρνησης και καθημερινής διαβίωσης. Επομένως, η συμμετοχή των αποδήμων μας στα κοινά κρίνεται απαραίτητη, εάν θέλουμε να εμπλουτίσουμε και να αναβαθμίσουμε την πολιτική μας ζωή.

Οφείλουμε να διασφαλίσουμε την ισότιμη συμμετοχή τους στις εκλογικές διαδικασίες της Κύπρου, διευκολύνοντας την εξ αποστάσεως ψηφοφορία, να τους περιλάβουμε σε ομάδες διαμόρφωσης στρατηγικής, σε συμβουλευτικά σώματα, ακόμα και σε διοικητικά συμβούλια ημικρατικών και άλλων οργανισμών. Οι εμπειρίες τους θα μας είναι πολύτιμες, παρά την απόσταση, η οποία με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας μπορεί να εκμηδενιστεί.

Δεν είναι όμως μόνο οι νέοι Ελληνοκύπριοι που αποτελούν εθνικό πλούτο για την Κύπρο. Όπως καλά γνωρίζουμε, οι Κύπριοι όλων των κοινοτήτων, όταν βρεθούν στο εξωτερικό, αντιλαμβάνονται και ανακαλύπτουν όλα αυτά που τους ενώνουν, τα οποία, αναμφίβολα, είναι πολύ περισσότερα από αυτά που στον τόπο μας τους έχουν χωρίσει. Οι κυπριακές κοινότητες της διασποράς μπορούν να αποτελέσουν έναν χώρο ζύμωσης για τη δημιουργία και την εδραίωση της καινούργιας ταυτότητάς μας· μιας ταυτότητας που θα ενώνει αντί να διαιρεί. Όλοι μαζί, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Αρμένιοι, Λατίνοι και Μαρωνίτες, οι νέοι της Κύπρου, της Ευρώπης και του κόσμου, πρέπει και μπορούν να συνδημιουργήσουν την Κύπρο του αύριο, μια ενωμένη και ευρωπαϊκή χώρα που δεν θα έχει πια την ανάγκη να ακολουθεί πειθήνια και παθητικά, αλλά θα διαμορφώνει από μόνη της τη δική της πορεία.

Το Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος προτείνει όπως το κράτος επενδύσει στην αναβάθμιση και αξιοποίηση των δεσμών με τις κυπριακές κοινότητες του εξωτερικού. Ας μην ξεχνάμε ότι οι συμπατριώτες μας αυτών των κοινοτήτων μπορούν να λειτουργήσουν ως σύνδεσμοι ανάμεσα στην κυβέρνηση που τους εκπροσωπεί στο εξωτερικό και σε εκείνη του τόπου καταγωγής τους, προωθώντας, αφενός, την αναγκαιότητα για λύση του Κυπριακού και, αφετέρου, την ανάγκη για ειρηνική συμβίωση στον τόπο μας.

Πέρα από τη γενικότερη προσέγγιση των Κυπρίων που ζουν στο εξωτερικό, στόχος μας πρέπει να είναι, ειδικότερα, η προσέλκυση και η επιστροφή των νέων ανθρώπων, με τις γνώσεις, τις εμπειρίες και τις λαμπρές τους επιτυχίες, πίσω στον τόπο τους. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι ο κύριος λόγος που πολλοί βρίσκονται στην ξενιτιά είναι η έλλειψη ευκαιριών εργοδότησης στον τόπο τους και η στέρηση της δυνατότητας να διαπρέψουν στην ίδια τους τη χώρα, όπως διαπρέπουν στο εξωτερικό. Με την επιστροφή τους, οι Κύπριοι της διασποράς μπορούν να συμβάλουν ώστε να μετατρέψουμε τη χώρα μας σε ένα έθνος καινοτομίας και να ξυπνήσουμε στους νέους μας την επιθυμία του δημιουργείν. Είναι αναγκαίο να ενθαρρύνουμε με κάθε μέσο την επιστροφή τους, αλλά και να δημιουργήσουμε συνθήκες πραγματικής αξιοποίησής τους στον τόπο τους, επιτρέποντάς τους να φτάσουν στα ίδια και –γιατί όχι;– καλύτερα επίπεδα επαγγελματικής και επιστημονικής καταξίωσης με αυτά του εξωτερικού.

Για τη διασφάλιση της επιστροφής των νέων της διασποράς, πρέπει να δημιουργηθούν θέσεις στις δημόσιες υπηρεσίες, στον ιδιωτικό τομέα, στον τομέα της εκπαίδευσης, στις υπηρεσίες υγείας και, γενικά, σε όλες τις δομές, και κυρίως στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά κέντρα· θέσεις οι οποίες θα δίνονται, κατ’ εξαίρεση, μέσω στρατηγικών και αξιοκρατικών διαδικασιών προσλήψεων και “headhunting” στους πλέον άριστους της διασποράς.

Πρέπει, συνεπώς, να δοθεί έμφαση στη διασφάλιση της αξιοκρατικής διαδικασίας πρόσληψης και διορισμού σε όλες τις άλλες θέσεις εργασίας, αλλά και στη συμμετοχή σε συμβούλια και επιτροπές, δίνοντας σε όλους τους Κυπρίους ίσες ευκαιρίες. Η κομματοκρατία, το μέσον, η άνιση μεταχείριση και η διαφθορά που μαστίζουν το νησί μας αποτελούν τις κύριες αιτίες για τις οποίες το εξαιρετικά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό του τόπου μας παραμένει στο εξωτερικό.

Για να ενθαρρυνθεί η επιστροφή των πιο καταξιωμένων επιστημόνων μας, πρέπει να δημιουργηθούν συνθήκες ερευνητικής κουλτούρας και επιστημονικής αριστείας στην Κύπρο. Γι’ αυτόν τον λόγο, κρίνεται απαραίτητη η αύξηση της εθνικής δαπάνης αναφορικά με την έρευνα και την καινοτομία, δίνοντας την ευκαιρία σε νέους επιστήμονες της διασποράς να συναγωνιστούν μεταξύ τους σε ένα πλαίσιο ευγενούς άμιλλας για προγράμματα που θα τους φέρουν αρχικά για μερικά χρόνια στην Κύπρο, μέχρι την εξασφάλιση μόνιμης εργασίας. Έτσι θα συνδεθούν με τον τόπο τους και θα συνεισφέρουν έμπρακτα με τις γνώσεις τους. Πρέπει, συνεπώς, να συζητηθούν τρόποι διευκόλυνσης της μετακίνησής τους, όπως για παράδειγμα η φοροαπαλλαγή τους για 1-2 χρόνια, αλλά και διευκολύνσεις σε ό,τι αφορά τη διαμονή των ιδίων και των οικογενειών τους, ώστε να παρακαμφθούν τα όποια εμπόδια στην απόφασή τους για μετεγκατάσταση. Καινοτομίες όπως η ίδρυση –επιτέλους– πανεπιστημιακού νοσοκομείου θα επαναφέρουν έναν σημαντικό αριθμό επιστημόνων υγείας, από τους πέραν των 500 καθηγητών που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό.

Εισηγούμαστε, επιπλέον, την επένδυση στη δημιουργία Εδρών Κυπριακών Μελετών σε μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, καθώς και την προσφορά Θερινών Σχολείων στην Κύπρο για παιδιά μεταναστών, τα οποία να στοχεύουν στη σωστή μάθηση και ενημέρωση για τον αρχαίο αλλά και τον σύγχρονο κυπριακό πολιτισμό, τις τέχνες και τη διανόηση. Ο σχεδιασμός της πολιτικής μας πρέπει να είναι προσανατολισμένος στην αξιοποίηση αυτών των παιδιών ως πυρήνων της διασποράς και ως πρεσβευτών της κυπριακής κουλτούρας, κάτι που θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για το Κυπριακό, τον τουρισμό, το εμπόριο, τις εξαγωγές και την εξωτερική μας πολιτική.

Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι η σημαντική προσέλκυση νέων Κυπρίων από τη διασπορά είναι και μια εξαιρετική απάντηση στους προβληματισμούς γύρω από την εξέλιξη και την εικόνα των δημογραφικών στατιστικών στοιχείων στην πατρίδα μας.

Η πιο κάτω αυθεντική επιστολή τεκμηριώνει, μέσα από ένα πραγματικό παράδειγμα, την επιθυμία των νέων ανθρώπων για επιστροφή, καθώς και τα εμπόδια που δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο.

ΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ

Ένα σημείο άξιον απορίας είναι γιατί υπάρχουν τόσο πολλοί Κύπριοι στο εξωτερικό. Αν ρίξουμε μια ματιά στα στατιστικά, μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει μια δεύτερη Κύπρος που ζει και εργάζεται στο εξωτερικό – περισσότερα από 500.000 άτομα. Τι είναι, όμως, αυτό που κρατά τους νέους μακριά από την πατρίδα τους;

Αρχικά, ξεκινάμε με την απάντηση στην εξής ερώτηση: Τι είναι αυτό που τους ώθησε να φύγουν; Τελειώνοντας το λύκειο και τον στρατό, ως έφηβοι έχουν αυτή την περιέργεια και τη θέληση για εξερεύνηση του διαφορετικού. Τι άλλο υπάρχει εκτός Κύπρου και μακριά από την οικογένεια; Σε αυτή την ηλικία είναι η τέλεια στιγμή για να φύγεις για σπουδές στο εξωτερικό και να δοκιμάσεις κάτι διαφορετικό. Άλλοι, όμως, παίρνουν την απόφαση να φύγουν γιατί ο κλάδος σπουδών που επέλεξαν δεν υπάρχει στην Κύπρο, και όχι απαραίτητα γιατί θέλουν να φύγουν. Υπάρχει, ωστόσο, και η άλλη όψη του νομίσματος: εκείνοι που φεύγουν γιατί δεν έχουν άλλη επιλογή για εργοδότηση και ψάχνουν ένα καλύτερο μέλλον για αυτούς και την οικογένειά τους.

Το πιο σημαντικό ερώτημα για τον τόπο, όμως, στην περίπτωση ειδικά των φοιτητών, είναι το ακόλουθο: Γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό δεν επιστρέφει; Ναι, ένας λόγος μπορεί να είναι ότι τους άρεσε η ζωή στο εξωτερικό ή γνώρισαν το άτομο με το οποίο θέλησαν να δημιουργήσουν οικογένεια. Σίγουρα αυτό είναι ένα μικρό ποσοστό της διασποράς. Τι γίνεται, ωστόσο, με τους υπόλοιπους; Γιατί δεν επαναπατρίζονται; Η πιο περιληπτική απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι ότι δεν υπάρχει καμία στήριξη από την πολιτεία ή ότι δεν αποδέχεται αυτά τα άτομα. Στις πιο πολλές περιπτώσεις μιλάμε για νέους επιστήμονες με μεταπτυχιακά, διδακτορικά ή συγκεκριμένες εξειδικεύσεις σε τομείς που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της πατρίδας μας. Σε αντίθεση με την Κύπρο, βλέπουμε ότι στις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες υπάρχουν προσπάθειες να φέρουν αυτά τα άτομα πίσω μέσω συγκεκριμένων, ειδικών κονδυλίων ή ρητρών στις εκπαιδευτικές βίζες για υποχρεωτική επιστροφή στη χώρα.

Στην Κύπρο, δυστυχώς, δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, και όταν τολμήσεις να το αναφέρεις, η αντίσταση που αντιμετωπίζεις είναι τόσο μεγάλη, που απλώς νιώθεις ότι η πατρίδα σου δεν σε θέλει και ότι δεν ανήκεις εκεί. Αποδέχεσαι αναγκαστικά αυτή την κατάσταση και περιμένεις να ανοίξει κάποια θέση εργασίας στον τομέα σου, με την ελπίδα να καταφέρεις να γυρίσεις πίσω. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αυτή η αναμονή μπορεί να διαρκέσει χρόνια. Κάποια στιγμή βλέπεις μία θέση και λες: «Επιτέλους, τώρα είναι η ευκαιρία που περίμενα!» Και κάνεις αίτηση. Όμως η τραγική πραγματικότητα είναι ότι δεν είσαι ο μόνος. Τη θέση αυτή διεκδικούν εκατοντάδες άτομα σαν εσένα, αλλά εσύ ακόμη ελπίζεις, έχεις καλό βιογραφικό, χρόνια εμπειρίας, και έτσι σκέφτεσαι εύλογα ότι είσαι ο/η κατάλληλος/-η. Όπως πάντα, εξαιτίας της γραφειοκρατίας, υπάρχει υπερβολική καθυστέρηση – για να ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία, μπορεί να περάσουν 1-2 χρόνια. Η ζωή συνεχίζεται, τα έξοδα τρέχουν, υπάρχουν άλλες υποχρεώσεις, και σε ορισμένα επιστημονικά πεδία, αν δεν δημοσιεύσεις ή αν είσαι εκτός εργασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχεις τελειώσει. Όποτε αναγκάζεσαι να κυνηγήσεις άλλες ευκαιρίες και βλέπεις το όνειρό σου για επιστροφή να βουλιάζει.

Αν ήσουν ένας από τους τυχερούς που είχαν την ευχέρεια να περιμένουν, επιτέλους λαμβάνεις κάποια ενημέρωση για τη θέση. Βλέπεις ότι έχουν ήδη προσλάβει κάποιο άτομο και ότι εσύ δεν επιλέχθηκες καν για συνέντευξη. Και σκέφτεσαι: «Πώς είναι δυνατόν; Πόσα άτομα μπορεί να έχουν αυτά τα προσόντα;» Και μετά έρχεται το επόμενο στάδιο και σε πλακώνει: βλέπεις ότι το άτομο που πήραν έχει μεν πολύ λιγότερα προσόντα από σένα, αλλά ήταν αναμεμειγμένο σε κομματικές παρατάξεις ή ήξερε το τάδε άτομο στην επιτροπή. Με άλλα λόγια: ρουσφέτι. Φτάνεις λοιπόν σε ένα σημείο όπου το παίρνεις απόφαση για πάντα: «Η χώρα μου δεν με θέλει!»

Τα άτομα που θεωρούνται σημαντικά και κατάλληλα δεν είναι άτομα σαν εσένα, με τα πτυχία, τις εξειδικεύσεις και την ικανότητα να εκμοντερνίσετε, να ανανεώσετε και να προωθήσετε την ανάπτυξη στην Κύπρο, αλλά είναι τα άτομα που έχουν γνωριμίες στις κατάλληλες θέσεις.

Έχεις δοκιμάσει τα πάντα, αλλά όπου και να γυρίσεις πέφτεις σε αδιέξοδο.

Αν καταφέρεις να επιμείνεις, ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες, μερικές φορές βλέπεις επιτέλους μία πιθανή διέξοδο: τα ανταγωνιστικά ευρωπαϊκά προγράμματα που μπορείς να διεκδικήσεις και που ελπίζεις ότι, αν τα πάρεις, αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά την αξία σου, τότε μπορεί να σου δοθεί κάποια θέση. Αλλά και σε αυτό το σενάριο οι κυπριακοί φορείς αρνούνται να σου δώσουν θέση, προσκρούοντας σε μη ευέλικτες διαδικασίες. Μόνο μία προσωρινή θέση μπορείς να έχεις για τη διάρκεια του προγράμματος και μετά σε αφήνουν στο έλεος του Θεού. Οπότε παίρνεις και εσύ τα χρήματα από το πρόγραμμα και πας σε μια χώρα που σε εκτιμά και αναγνωρίζει τις ικανότητές σου, μια χώρα όπου δεν έχεις να κάνεις με οπισθοδρομικά μυαλά και δεν πρέπει να ικετεύεις για σεβασμό, μια χώρα όπου υπάρχει αντικειμενική αξιολόγηση.

Παίρνεις την απόφαση, όμως, με βαριά καρδιά. Δεν θα μιλήσω για τους πιο επιφανειακούς λόγους, όπως οι παραλίες, ο καιρός και οι φυσικές ομορφιές της χώρας, που πάντα είναι στο μυαλό σου και τροφοδοτούν την ελπίδα σου για επιστροφή. Ήθελες να έρθεις πίσω για να είσαι κοντά στην οικογένειά σου και να μεγαλώσεις και εσύ τα παιδιά σου εδώ. Να τους δώσεις τις ίδιες αξίες που έδωσαν και σε σένα οι γονείς σου. Ήθελες να επιστρέψεις γιατί αγαπάς αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του. Ήθελες να προσφέρεις γιατί πίστευες ότι οι ικανότητές σου θα συνέβαλλαν στην ανάπτυξη και ότι θα έδινες κάτι καινούργιο, διαφορετικό και ενδιαφέρον στις νέες γενιές, ώστε να μην αναγκαστούν να φύγουν όπως εσύ. Ήθελες να δουλέψουμε όλοι μαζί για μια καλύτερη Κύπρο.