Της Ερατώς Στυλιανού Μαρκίδου*
Μια από τις σημαντικότερες δομές της ανθρώπινης κοινωνίας είναι η βελτίωση της δημόσιας υγείας. Σε ένα ανεπτυγμένο Ευρωπαϊκό κράτος η φροντίδα των ασθενών, η έρευνα και η εκπαίδευση έχουν ισχυρό ρόλο να διαδραματίσουν στην προσπάθεια της βελτίωσης και παράτασης της ανθρώπινης ζωής. Γνωρίζουμε ότι η πρόοδος είναι αδύνατο να επιτευχθεί χωρίς έρευνα καθώς και ότι η κλινική έρευνα και η εκπαίδευση είναι αλληλένδετα. Ένα σωστά οργανωμένο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο μπορεί να παρέχει τη βάση στην υγειονομική περίθαλψη και ανάπτυξη του συστήματος υγείας της χώρας.
Με την ύπαρξη τριών ιατρικών σχολών στην Κύπρο είναι αδιανόητο να μην υπάρχει ένα σωστά δομημένο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, το οποίο θα πρωταγωνιστεί στην μεταλαμπάδευση της γνώσης, καθώς γνωρίζουμε ότι η σημερινή εκπαίδευση δημιουργεί το ιατρικό προσωπικό του αύριο. Η καλύτερη δυνατή φροντίδα, οι καινοτομίες στην υγεία, οι οποίες δημιουργούνται από έναν τέτοιο οργανισμό μόνο θετικά αποτελέσματα μπορούν να επιφέρουν στο Γενικό Σύστημα Υγείας μιας χώρας.
Τα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία μπορούν να παρέχουν ιατρική περίθαλψη είτε με παραπομπή ασθενών είτε με τηλεϊατρική και εξ αποστάσεως υγειονομική περίθαλψη (e-health). Επιπλέον, μπορούν να δίνουν τη δυνατότητα της συμβουλευτικής υποστήριξης με διεπιστημονικές συνεδρίες από απόσταση, αλλά και να προσφέρουν τη δυνατότητα της ανταλλαγής τεχνογνωσίας. Η εκπαίδευση των φοιτητών στην ομαδική εργασία και στη συνεργασία για την επίτευξη ερευνητικών προγραμμάτων και κλινικής έρευνας θεωρείται βασικό στοιχείο στη σωστή δόμηση ενός Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου.
Οι μέλλοντες επαγγελματίες υγείας πρέπει να έχουν την ευκαιρία να εκπαιδεύονται και μέσω διαπανεπιστημιακής εκπαίδευσης σε χώρους όπου συναντώνται φοιτητές διαφορετικών ειδικοτήτων.
Ένα Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο πρέπει να αποτελεί το καινοτόμο ίδρυμα μιας χώρας, το οποίο πρέπει να υποστηρίζει τη συνεργασία και την καθιέρωση των εθνικών και διεθνών σχέσεων μεταξύ της βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας και της υγειονομικής περίθαλψης. Η συνεργασία με εταιρείες, με κλινικούς ιατρούς, με ερευνητές και με ασθενείς προσδίδει τη δυνατότητα της ανάπτυξης των στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με τη βιομηχανία σε ανώτατο επίπεδο, προμηθεύοντας με εξοπλισμό το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο. Οι εταιρείες επιπλέον μπορούν να δοκιμάζουν τις καινοτομίες τους σε σχετικό περιβάλλον και να συντομεύουν τη διαδικασία ανάπτυξής τους.
Η διεκπεραίωση ενός τέτοιου μεγαλεπήβολου έργου προϋποθέτει σημαντικά βήματα, τα οποία πρέπει να γίνουν σωστά, έτσι ώστε η υλοποίηση του ιατρικού οράματος να γίνει εφικτή. Η επιλογή υφιστάμενων νοσηλευτηρίων, τα οποία πιθανόν να μην πληρούν κτηριακές προδιαγραφές αλλά ούτε να έχουν και άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό, μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ερασιτεχνικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, το οποίο δε θα επιτύχει τον βασικό του στόχο, να υπηρετεί δηλαδή ισότιμα το τρίπτυχο εκπαίδευση, κλινικό έργο και έρευνα.
Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο είναι ένας ειδικός οργανισμός λειτουργίας που θα επιτρέψει μέσω συνεργασιών με εκπαιδευτικά, νοσηλευτικά και ερευνητικά ιδρύματα να αναδείξει όσα προαναφέρθηκαν. Πρέπει να λειτουργεί υπό την ευθύνη του Πανεπιστημίου και υπό την κοινή εποπτεία των Υπουργείων Υγείας και Παιδείας.
Η συμπόρευση της νομοθετικής, πολιτικής και πανεπιστημιακής κοινότητας στην υλοποίηση αυτού του έργου είναι πλέον επιτακτική ανάγκη. Οι εξελίξεις του τελευταίου χρόνου που διανύουμε εν καιρώ πανδημίας, έχουν αποδείξει ακόμη μια φορά τη σημαντικότητα της διαφύλαξης της δημόσιας υγείας αλλά και του σωστού χειρισμού και λήψης σωστών αποφάσεων σε κρίσιμες στιγμές.
*Η Ερατώ Στυλιανού Μαρκίδου είναι ιατροφυσικός και συντονίστρια της Θεματικής Επιτροπής Υγεία του «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος».
