Οι πολίτες γνωρίζουν τον περιορισμό ότι κάθε προεδρικός υποψήφιος έχει τη δυνατότητα να δαπανάει μέχρι 1 εκατομμύριο ευρώ έξι μήνες πριν την περίοδο των εκλογών και μέχρι τις εκλογές.
Αυτή είναι η νομοθεσία, την οποία ψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων. Πολλοί λίγοι, ωστόσο, γνωρίζουν ότι όλες οι δαπάνες που γίνονται πριν την έναρξη του προεκλογικού εξαμήνου δεν προσμετρώνται στο ποσό του ενός εκατομμυρίου. Αλλά και εάν ακόμη υποψήφιος σε αυτή την περίοδο των έξι μηνών δαπανήσει πέραν του ενός εκατομμυρίου αλλά διευθετήσει το επιπλέον ποσό να εξοφληθεί μετά τις εκλογές επίσης καλύπτεται από τη νομοθεσία.
Έτσι, ένας υποψήφιος ο οποίος ξοδεύει εκατομμύρια πριν το εξάμηνο για ακριβά συμβόλαια επικοινωνιολόγων, δημοσκόπων, διαφημιστών, και εμμίσθων υπαλλήλων, αγοράζει εκατοντάδες διαφημιστικές πινακίδες σε όλη την Κύπρο καθώς και πανάκριβο τηλεοπτικό χρόνο, δαπανά ασύστολα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και δημιουργεί στρατούς τρολ και κομπάρσων ξοδεύει πολύ περισσότερα από το προβλεπόμενο όριο του 1 εκατομμυρίου, καθώς τα ποσά αυτά δεν υπολογίζονται στα έξοδα του υποψηφίου.
Αυτή και μόνον η πρόνοια καταργεί την ισηγορία, εφόσον οι πλουσιότεροι υποψήφιοι ακούγονται συστηματικά περισσότερο. Κανείς δεν σου στερεί το δικαίωμα να ομιλείς, αλλά η φωνή κάποιων έχει το χαρακτήρα ψιθύρου, ενώ κάποιων άλλων ενισχύεται μεγαφωνικός. Αυτή είναι η ποιότητα της δημοκρατίας μας: οι οικονομικώς ισχυροί υποψήφιοι, με την υποστήριξη πλούσιων φίλων και υποστηρικτών τους, μπορούν ουσιαστικά να εξαγοράσουν το ύπατο αξίωμα της χώρας. Έτσι φτάσαμε στα σημερινά μας χάλια: οι πολίτες να μετατρέπονται σε θύματα ενός επικοινωνιακού μάρκετινγκ, όπου δεν μετράει η ουσία και το βάθος αλλά η επιφάνεια, η διαφήμιση και η κατασκευασμένη εικόνα.
Το πολιτικό χρήμα ακυρώνει την ισηγορία, παρέχει αυθαίρετα προνόμια, καλλιεργεί τη διαπλοκή, και υπονομεύει τη δημοκρατία. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν τον Πρόεδρο της χώρας σαν να επιλέγουν ένα οποιοδήποτε καταναλωτικό προϊόν. Ο πολίτης ναι μεν ψηφίζει ελεύθερα, αλλά έχει ήδη υποστεί, με άνισους όρους, τον πληρωμένο από εξω-πολιτικά συμφέροντα, διαφημιστικό βομβαρδισμό. Τα ΜΜΕ καταλήγουν να χειραγωγούνται οικονομικώς από τους κατόχους του πολιτικού χρήματος, οι οποίοι κατασκευάζουν «εναλλακτικά γεγονότα», φιλοτεχνούν την εικόνα τους και αυτό προτείνονται στους πολίτες με όρους καταναλωτικής διαφήμισης, όχι πολιτικής πειθούς. Τον πρώτο λόγο τον έχουν, φυσικά, αυτοί που πληρώνουν: ολιγάρχες, μεγαλοεπιχειρηματίες, μεγαλοεργολάβοι, δεσποτάδες κ.ο.κ. Φανταστείτε έναν μεγαλοεργολάβο που χρηματοδοτεί τον τάδε υποψήφιο. Αν ο εκλεκτός τους εκλεγεί, δεν θα αναμένουν ανταλλάγματα και διευκολύνσεις προς το συμφέρον τους; Κάπως έτσι φτάσαμε στην αθλιότητα της παροχής διαβατηρίων σε δήθεν επενδυτές.
Το γεγονός ότι το φαινόμενο δεν είναι μόνο Κυπριακό, ουδόλως μας απαλλάσσει από την ευθύνη να διασφαλίζουμε συνθήκες ισηγορίας στον προεκλογικό αγώνα, αν φυσικά μας ενδιαφέρει η ουσία και όχι μόνον ο τύπος, της δημοκρατίας. Όλοι οι υποψήφιοι οφείλουν να δώσουν στη δημοσιότητα και να αιτιολογήσουν τις πηγές χρηματοδότησής τους, ενώ η πολιτεία οφείλει να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους νομιμότητας των δαπανών που προβλέπονται.
