To «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» υπερασπίζεται το δικαίωμα του κάθε πολίτη ο οποίος, ενεργώντας νόμιμα, μπορεί να κάνει οτιδήποτε θεωρεί σωστό αναφορικά με την περιουσία του. Το δικαίωμα αυτό αποτελεί κατάκτηση και αναπόσπαστο μέρος του νομικού μας πολιτισμού και δίνει στους κατόχους περιουσιών στα κατεχόμενα το νομικό δικαίωμα να τις πωλούν ή / και να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη, για να εξασφαλίζουν αποζημιώσεις από την Τουρκία, ούτως ώστε να απαμβλύνεται το οικονομικό κόστος της μη πρόσβασης στις περιουσίες τους.
Το «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» θεωρεί πως καμία κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποτρέψει οποιονδήποτε κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση. Η τακτική να στοχοποιούνται όσοι προσφεύγουν στη δικαιοσύνη, για να εξασφαλίσουν αυτό που νομικά τους ανήκει, είναι άδικη και κατακριτέα.
Το «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» αντιλαμβάνεται και υπερασπίζεται τους λόγους που οδηγούν αρκετούς συμπολίτες μας σε προσφυγές στην Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας (ΕΑΠ) της Τουρκίας, η οποία εδρεύει στα Κατεχόμενα, απαιτώντας θεραπεία για τα περιουσιακά τους δικαιώματα. Μερικοί από τους λόγους αυτούς είναι οι οικονομικές ανάγκες της καθημερινότητας, συμπεριλαμβανομένων της στέγασης και της μόρφωσης, και γενικότερα οι δύσκολες περιστάσεις της ζωής. Ένας άλλος λόγος είναι το απόλυτα δικαιολογημένο αίσθημα αδικίας που διακατέχει κάποιους που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν και να επωφεληθούν της περιουσίας τους.
Το «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» θεωρεί την ανακούφιση από την οικονομική στέρηση, που αντιμετωπίζει μέρος του προσφυγικού κόσμου, αλλά και την οικονομική αποζημίωση όλων των κατόχων περιουσιών στα Κατεχόμενα ως το μόνο τρόπο αποφυγής των μαζικών προσφυγών στην επιτροπή της κατοχικής διοίκησης.
Το «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» έχει την πεποίθηση ότι, τόσο οι διακρατικές όσο και οι ατομικές προσφυγές συμπατριωτών μας, θα πρέπει να αποτελούν μέρος της εθνικής μας στρατηγικής και να εξυπηρετούν την προσπάθεια για την επίλυση του Κυπριακού Ζητήματος και την επανένωση του τόπου μας. Αυτό είναι κάτι που όλες οι κυπριακές κυβερνήσεις απέτυχαν μέχρι σήμερα να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν.
Η επιτυχής προσφυγή της Τιτίνας Λοϊζίδου κατά της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) και η σχετική απόφαση του 1998, έδωσε νομικά εχέγγυα και στα υπόλοιπα θύματα της Τουρκικής εισβολής για προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και άνοιξε το δρόμο για επόμενα βήματα. Με τη νίκη της, η Τιτίνα Λοϊζίδου εξασφάλισε αποζημίωση για στέρηση περιουσίας καθώς και το δικαίωμα επιστροφής της περιουσίας της, την οποία έχασε συνεπεία της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Μετά από πάροδο πέντε χρόνων, η Τουρκία κατέβαλε το οικονομικό μέρος της αποζημίωσης. Δυστυχώς όμως, ακόμη δεν έχει συμμορφωθεί πλήρως με την απόφαση σχετικά με τα ατομικά και γενικά μέτρα, τα οποία πρέπει να εφαρμόσει, ώστε να ικανοποιήσει το αναφαίρετο δικαίωμα της κας Λοϊζίδου να απολαμβάνει ειρηνικά την περιουσία της στην Κερύνεια.
Μετά τη νομική αυτή νίκη, ως λαός εισήλθαμε σε μια κατάσταση ευφορίας. Κάποιοι βιάστηκαν να πουν ότι στήσαμε την Τουρκία στον τοίχο και μπήκαμε στο δρόμο για τη λύση του Κυπριακού.
Δυστυχώς, λίγα χρόνια αργότερα καταφέραμε να μετατρέψουμε τη μεγάλη μας επιτυχία σε μπούμερανγκ. Μέχρι και σήμερα εξακολουθεί να υφίσταται η «μεγάλη βιομηχανία» που στήθηκε από καιροσκόπους, οι οποίοι ωθούν τους πρόσφυγες να προσφεύγουν μαζικά και χωρίς επαρκή προετοιμασία στο ΕΔΑΔ. Αρκετά δικηγορικά γραφεία επωφελήθηκαν, παίρνοντας μια έτοιμη προσφυγή, αλλάζοντας το όνομα και τα σχετικά στοιχεία της περιουσίας και χρεώνοντας δυσανάλογα ποσά για τις υπηρεσίες τους. Λίγο μετά, το ΕΔΑΔ μάς παρέπεμψε στην ΕΑΠ (Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας) της Τουρκίας, η οποία εδρεύει στα Κατεχόμενα, ζητώντας από τον αιτητή να εξαντλήσει πρώτα τα εσωτερικά εθνικά ένδικα μέσα που έχει στη διάθεσή του, συμπεριλαμβανομένου και του δικαιώματος της έφεσης. Οι αποφάσεις της ΕΑΠ εφεσιβάλλονται στο λεγόμενο Ανώτατο Δικαστήριο του ψευδοκράτους, δίνοντας δυστυχώς στο ψευδοκράτος μια κάποια μορφή αναγνώρισης.
Έγιναν χιλιάδες προσφυγές και ξοδεύτηκαν πολλά εκατομμύρια από τους πρόσφυγες με αποκαρδιωτικά αποτελέσματα, μια και πολύ λίγοι από αυτούς έχουν αποζημιωθεί. Εδώ και δεκαετίες η εκμετάλλευση του προσφυγικού κόσμου δεν έχει προηγούμενο. Πολλοί από αυτούς, όταν δεν μπορούσαν να αποπληρώσουν τα έξοδα της προσφυγής, εξαναγκάζονταν να υπογράψουν έγγραφα με τα οποία έδιναν στον δικηγόρο τους μέρος της περιουσίας τους στα Κατεχόμενα. Δηλαδή οι πρόσφυγες έχαναν για δεύτερη φορά μέρος της περιουσίας τους, πριν ακόμη την κερδίσουν! Με αυτό τον τρόπο χάθηκαν στα χαρτιά αρκετές περιουσίες προσφύγων. Ακόμα και ο Αρχιεπίσκοπος ήταν ανάμεσα σε αυτούς που παρακινούσαν τους πρόσφυγες να αποταθούν στο ΕΔΑΔ με την υπόσχεση ότι θα αναλάμβανε τα έξοδα και στο τέλος τούς άφησε και αυτός «επί ξύλου κρεμάμενους». Οι κυβερνήσεις που πέρασαν γνωρίζουν πολύ καλά τα γεγονότα, όμως ποτέ δεν παρενέβηκαν.
ΠΡΟΤΑΣΗ
Το «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» προτείνει τη δρομολόγηση εθνικής στρατηγικής για την Αμμόχωστο η οποία να συνάδει με τον στρατηγικό μας στόχο για επίλυση του Κυπριακού Ζητήματος και επανένωση του νησιού μας. Η πρόταση περιλαμβάνει δύο σημαντικές πτυχές: την οικονομική και τη νομική.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ
Ειδικό Ταμείο Αποζημιώσεων και Ελαφρύνσεων (ΕΤΑΕ)
Σε ό,τι αφορά την οικονομική πτυχή, προτείνουμε να δημιουργηθεί ένα Ειδικό Ταμείο Αποζημιώσεων και Ελαφρύνσεων (ΕΤΑΕ) για τους ιδιοκτήτες κατεχομένων περιουσιών.
Θα πρόκειται για ένα σοβαρό ταμείο με επαρκή ποσά, που θα απαμβλύνει τα σοβαρά προβλήματα των ιδιοκτητών στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου, έτσι που να γίνει πιστευτό από τους πρόσφυγες ότι αυτή τη φορά η κυβέρνηση εννοεί αυτά που λέει.
Έστω και τώρα μπορούν να διορθωθούν αδικίες, παραλείψεις και σχεδόν εγκληματικές ενέργειες, όπως η εγκατάλειψη των προσφύγων σε καταυλισμούς τα τέλη της δεκαετίας του ’70, η προικοδότηση των νέων ζευγαριών με πενταροδεκάρες και η δανειοδότηση των φοιτητών με περιουσίες στα κατεχόμενα, με δάνεια τα οποία τα παιδιά είναι αναγκασμένα να αποπληρώσουν για να τις αποκτήσουν. Παράλληλα μπορεί και πρέπει να διορθωθεί η λανθασμένη πεποίθηση που καλλιεργήθηκε στον κόσμο ότι οι πρόσφυγες λάμβαναν τεράστιες και συνεχόμενες χορηγίες, κάτι που λειτούργησε αρνητικά στο αίσθημα αλληλεγγύης ανάμεσα στον λαό μας.
Τρόποι χρηματοδότησης του ΕΤΑΕ (Ειδικό Ταμείο Αποζημιώσεων και Ελαφρύνσεων)
Θα μπορούσε το ΕΤΑΕ να χρηματοδοτείται από την υπεραξία που απέκτησαν οι περιουσίες στις ελεύθερες περιοχές και κάθε πώληση γης στις ελεύθερες περιοχές να φορολογείται με ένα μικρό ποσοστό π.χ. από 0,5% έως 1% για το ΕΤΑΕ, έτσι ώστε να δυναμώσει οικονομικά το Ταμείο αυτό και να υποστηρίζει αυτούς που έχασαν τις περιουσίες τους. Θα μπορούσε επίσης η κυβέρνηση να καταβάλλει το ισόποσο κάθε τέτοιας συνεισφοράς από πώληση γης ώστε η χρηματοδότηση του ταμείου να είναι ακόμα πιο αυξημένη.
Θα μπορούσε επίσης να χρηματοδοτείται από την εκμετάλλευση – χρήση των τ/κ περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές για τη χρήση των οποίων θα πρέπει να καταβάλλεται ενοίκιο σε τρέχουσες τιμές αγοράς. Το ενοίκιο αυτό να κατατίθεται στο ταμείο ΕΤΑΕ.
Ανακατανομή των τ/κ Περιουσιών
Θα πρέπει, ταυτόχρονα, να μπουν οι τουρκοκυπριακές περιουσίες κάτω από διαφορετικό φακό και προσέγγιση. Κανένας μη κάτοχος περιουσίας στα Κατεχόμενα, πρόσφυγας ή μη, δεν θα πρέπει να έχει προτεραιότητα σε τ/κ περιουσία στις ελεύθερες περιοχές. Είναι πάμπολλες οι περιπτώσεις όπου παραβιάζεται αυτός ο κανόνας προκαλώντας και το αίσθημα δικαιοσύνης του λαού μας. Έστω και τώρα, η Κυπριακή Δημοκρατία, με όρους διαφάνειας, θα πρέπει να προβεί σε ανακατανομή χρήσης των τ/κ περιουσιών. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι εφικτό να εισπράττει ενοίκια αγοράς. Η εκμετάλλευση των τ/κ περιουσιών είναι απαραίτητο να γίνεται με όρους τρέχουσας αγοράς και όλα τα έσοδα θα πρέπει να καταλήγουν στο ΕΤΑΕ.
Με την υλοποίηση των πιο πάνω, το ΕΤΑΕ θα είναι σταδιακά σε θέση να ικανοποιεί τις ανάγκες των προσφύγων και όλων των κατόχων περιουσίων στα Κατεχόμενα, οι οποίοι σήμερα καταφεύγουν σε μια επιτροπή με μηδενική προοπτική επανάκτησης περιουσίας ή, στην καλύτερη περίπτωση, την προοπτική να κερδίσουν μερικά ψίχουλα έναντι μιας σημαντικής περιουσίας.
ΝΟΜΙΚΗ ΠΤΥΧΗ
Σε ό,τι αφορά τη νομική πτυχή, η προσφυγή στο ΕΔΑΔ είναι ατομικό δικαίωμα κάθε πολίτη. Καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να τη σταματήσει.
Ανεξάρτητη Επιτροπή Αξιολόγησης και Συμβουλευτικής Προσφυγών
Προτείνουμε, σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια της χώρας, να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη επιτροπή στην οποία θα συμμετέχουν, πέραν των ακαδημαϊκών, νομικοί σύμβουλοι του κράτους, συνταγματολόγοι και ανώτεροι λειτουργοί του Κτηματολογίου. Η επιτροπή αυτή θα εξετάζει τις περιπτώσεις των ιδιοκτητών περιουσιών στα Κατεχόμενα, δίνοντας συμβουλές εάν, πότε και πώς θα προχωρήσουν. Σκοπός δεν θα είναι η αποτροπή της προσφυγής αλλά η συνδρομή με στόχο τη λήψη μιας πλήρους και αντικειμενικά ενημερωμένης απόφασης για το κάθε άτομο. Η επιτροπή θα έχει την τεχνογνωσία να παραθέτει στον κάθε πολίτη μια αντικειμενική εικόνα των δεδομένων και ανάλυση των δυνατοτήτων της πιθανής επιτυχίας, καθώς και τι θα μπορούσε να καθοριστεί ως επιτυχία.
Η προσφυγή και ο χειρισμός της είναι και θα παραμένει δικαίωμα του προσφεύγοντα, όπως και η επιλογή του νομικού του συμβούλου. Η επιτροπή θα έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα και σε καμιά περίπτωση δεν θα υποκαθιστά το δικηγόρο κανενός.
ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟ | ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΜΑΣ
Από το 1974 το πολιτικό σύστημα κατάφερε να διασπάσει τους πρόσφυγες και να τους διαχωρίσει: σε αυτούς που τους είπαν να έχουν έτοιμες τις βαλίτσες να επιστρέψουν σύντομα (Αμμοχωστιανούς), σε αυτούς που τους είπαν να τις έχουν στο κάτω ράφι, γιατί θα επιστρέψουν αργότερα (Μορφίτες) και σε αυτούς που τους είπαν να πετάξουν τις βαλίτσες τους γιατί δεν θα ξαναγυρίσουν (Κερυνιώτες). Ο διαχωρισμός του προσφυγικού κόσμου και του περιουσιακού προβλήματος υπονόμευσε βαθύτατα την εθνική μας υπόθεση. Θα χρειαστεί έντονος αγώνας για την Αμμόχωστο αλλά και για την Κύπρο ολόκληρη.
Οι πρόσφυγες δεν ζητιανεύουν. Οι πρόσφυγες απαιτούν να έχουν τα ίδια δικαιώματα με όλους τους άλλους πολίτες της Δημοκρατίας. Ωστόσο, πρόσφυγες και μη πρόσφυγες θα πρέπει να αντιληφθούμε ότι αυτή δεν είναι η ώρα του Εγώ, αλλά η ώρα του Εμείς. Ή θα κερδίσουμε όλοι μαζί ή θα χάσουμε όλοι μαζί.
Το «Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος» θεωρεί ότι το Κυπριακό δεν είναι μόνο νομικό θέμα. Είναι πρωτίστως πολιτικό. Θα πρέπει να κάνουμε τεράστιες προσπάθειες για αποτροπή νέων δυσμενών τετελεσμένων. Τα πράγματα είναι δύσκολα για πολλούς λόγους. Οι εταίροι μας δεν μας εμπιστεύονται. Το πολιτικό μας σύστημα έχει χάσει την αξιοπιστία του. Τα ολοένα εντεινόμενα θέματα διαφθοράς μάς στερούν συμμάχους. Κανείς δεν θέλει να ταυτίζεται με χώρες που έχουν πολιτικά πρόσωπα με δραστηριότητες αμφίβολης νομιμότητας. Η συνεχής φαυλότητα στην ηγεσία πλήττει την αξιοπιστία της χώρας. Για να επιβιώσουν τα μικρά κράτη, χρειάζονται ηθικό κύρος και ηθική υπεροχή. Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας οποιασδήποτε εθνικής στρατηγικής είναι το ξεκαθάρισμα εκ των έσω. Δεν είναι μόνον οι ξένοι που χρειάζεται να εμπιστευτούν και πάλι την ηγεσία μας, αλλά πολύ περισσότερο οι πολίτες αυτού του τόπου.
ΝΕΟ ΚΥΜΑ – Η ΑΛΛΗ ΚΥΠΡΟΣ
Σεπτέμβριος 2021
