Του Διονύση Δαούση*
Το έτος 2020 γνωρίζουμε πλέον πως η Κοινωνία των Πολιτών έχει τη δύναμη να κάνει τις αλλαγές που πολλές φορές η πολιτική δεν αποτολμά. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχουμε δει τους πολίτες σε Δύση και Ανατολή να παίρνουν πρωτοβουλίες, με αποτελέσματα άλλοτε θετικά και άλλοτε αμφισβητούμενα. Ακόμα και νέα κόμματα, σε διάφορες χώρες, γεννήθηκαν στις πλατείες, στα πανεπιστήμια, σε όλα τα σημεία όπου η κοινωνία αναζητά λύσεις στα προβλήματά της. Ίσως τελικά η μεγαλύτερη απειλή για την παραδοσιακή πολιτική είναι η αφύπνιση αυτής της συλλογικής δύναμης.
Σήμερα θέλω να μοιραστώ μαζί σας την προσωπική μου εμπειρία, που αφορά στον ακτιβισμό με την Διεθνή Αμνηστία. Επίσης απολαμβάνω τους καρπούς του αγώνα μιας ομάδας που άλλαξε τη γειτονιά μου. Θέλω ακόμα να αναλογιστούμε παρέα τι θα μπορούσε να αλλάξει, αν ξαφνικά γινόταν κοινή πρακτική η προσφορά μέρους του ελεύθερου χρόνου για το κοινό καλό. Πού θα μπορούσε να βρίσκεται η Κύπρος σε 10 χρόνια, αν η πλειοψηφία επέλεγε να υποστηρίξει αφιλοκερδώς ιδρύματα και οργανισμούς τα οποία στηρίζουν τον συνάνθρωπο;
Τη Διεθνή Αμνηστία και όσα έχει προσφέρει στον αγώνα για τα δικαιώματα του ανθρώπου σίγουρα τα γνωρίζετε. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζει μεγάλο μέρος των πολιτών είναι πως αυτός ο οργανισμός, και διάφοροι άλλοι, προσφέρουν προγράμματα εθελοντισμού, με μεγάλα οφέλη για όσους τα επιλέξουν. Το ανακάλυψα μόλις φέτος και είναι μεγάλη μου χαρά που συνεργάζομαι με καταπληκτικούς ανθρώπους. Ανήκω στην ομάδα που οργανώνει τον εθελοντισμό στην Ανδαλουσία, δηλαδή εκπαιδεύει και υποστηρίζει τους νέους εθελοντές στη διάρκεια της πολύμηνης διαδικασίας ένταξής τους στον Οργανισμό. Ενδιαφέροντα εκπαιδευτικά προγράμματα είναι στη διάθεση μας, διάφορες εκδηλώσεις μάς περιμένουν και όλα αυτά ενώ προσφέρουμε για το κοινό καλό.
Ανάλογα με τις ανησυχίες του καθενός, διαφορετικές μορφές εθελοντισμού μπορούν να δώσουν νόημα και χαρά στον ελεύθερο χρόνο του. Για παράδειγμα, παλιά φίλη και συνάδελφος ζει πλέον στη Βρετανία και οδηγεί ασθενοφόρο μερικές ώρες κάθε εβδομάδα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να σκεφτούμε τι θα μας ενδιέφερε να ζήσουμε ως εθελοντές και να αναζητήσουμε πληροφορίες στο διαδίκτυο. Στην Ισπανία η ιστοσελίδα https://www.hacesfalta.org/ παρουσιάζει όλους τους οργανισμούς που αναζητούν εθελοντές. Θα ήταν εξαιρετικό αν υπήρχαν αντίστοιχες πρωτοβουλίες παντού, καθώς θα επέτρεπαν και την ευκολότερη ανταλλαγή εμπειρίας ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες.
Έχω λοιπόν να πω τα καλύτερα για τον εθελοντισμό. Επίσης, έχω τη χαρά να ζω σε μια γειτονιά της οποίας οι κάτοικοι σήκωσαν τα μανίκια και έδωσαν ζωή σε ένα πάρκο που είχε εγκαταλειφθεί για δεκαετίες. Δημιούργησαν σύλλογο, τον οποίο ονόμασαν “οι τρελοί του πάρκου/los locos del parque“ ( https://www.facebook.com/search/top/?q=los%20locos%20del%20parque ) και ανέλαβαν να σώσουν το πάρκο “Πριγκίπισσα Σοφία“, το οποίο βρίσκεται ακριβώς δίπλα στα σύνορα της Ισπανίας με το Γιβραλτάρ.
Παλιές φωτογραφίες δείχνουν ένα πανέμορφο πάρκο με μια λίμνη στην οποία κολυμπούσαν πάπιες. Μαγικές εικόνες που απέχουν πολύ από αυτό που αντίκρυσα, όταν ξεκίνησα να ζω στην περιοχή, το 2003. Το πάρκο ήταν ξερό, παρατημένο και τα περισσότερα δέντρα ήταν άρρωστα. Απόλυτη εγκατάλειψη. Περίπου 10 χρόνια αργότερα ξεκίνησε η πρωτοβουλία που τα άλλαξε όλα. Σήμερα η ζωή έχει επιστρέψει στο πάρκο και φυσικά πλέον η τοπική αυτοδιοίκηση κάνει τα πάντα, για να είναι παρούσα. Κάθε πρωί βλέπω εργαζόμενους του Δήμου να εκτελούν εργασίες: ποτίζουν τα δέντρα, περιποιούνται το γρασίδι και συντηρούν γενικά το πάρκο.
Σκεφτείτε το εξής: αν σε αυτή την πόλη των 70.000 κατοίκων όπου ζω υπήρχαν πέντε κινήσεις πολιτών σαν κι αυτήν, πόσο θα βελτιωνόταν η ποιότητα ζωής; Σε μια πόλη με δεκαπλάσιο πληθυσμό, όπως η Σεβίλλη, πόσο θα άλλαζε η καθημερινότητα εάν υπήρχαν πενήντα εστίες εθελοντισμού; Αν ομάδες ανθρώπων προσφέρουν βοήθεια σε άτομα τρίτης ηλικίας, στηρίζουν πολιτιστικές εκδηλώσεις, φροντίζουν τα αδέσποτα ζώα, παρέχουν δωρεάν μαθήματα, τότε η λίστα θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερη. Ας αναλογιστούμε τι θα μπορούσε να γίνει και στην Κύπρο, καθώς πιστεύω ότι υπάρχει και στην Μεγαλόνησο η αντίστοιχη δυναμική. Στη λίστα των Κυπρίων που διαθέτουν χρόνο και ενέργεια για το κοινό καλό και παίρνουν ως «αντάλλαγμα» εμπειρία, γνώση και φιλία, θα μπορούσε να προστεθεί και το όνομά σας.
Πιθανότατα θα συμφωνήσετε πως ελάχιστοί πολιτικοί επισκέπτονται συχνά την αγορά, την πλατεία ή το σχολείο για να διαπιστώσουν αν ο μέσος πολίτης ζει καλά. Η καθημερινή εμπειρία των απλών πολιτών είναι εξαιρετικός παράγοντας για τον σχεδιασμό μικρών και μεγάλων προγραμμάτων, που χρειάζεται μια κοινωνία. Ο εθελοντισμός μπορεί να φτάσει σύντομα και με ευελιξία εκεί όπου τα κρατικά προγράμματα συνήθως χρειάζονται μήνες, αν όχι χρόνια, για να εφαρμοστούν.
Το παρόν άρθρο απλώς παρουσιάζει την προσωπική άποψη του γράφοντος. Ο συλλογικός διάλογος είναι αυτός που θα επιτρέψει να φανεί ποιοι τομείς διψούν για πρωτοβουλίες εθελοντισμού και τι δυνάμεις υπάρχουν διαθέσιμες. Όσο πιο σύντομα, τόσο το καλύτερο για όλους.
*Ο Διονύσης Δαούσης είναι ICA/Regulatory Compliance και εξωτερικός συνεργάτης του “Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος”.
