Ο νέος Καθεδρικός Ναός της Λευκωσίας αναδεικνύει την πολιτιστική μας κληρονομιά;

Της Ξένιας Οικονομίδου*

Η εντός των τειχών πόλη της Λευκωσίας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δείγματα Αρχιτεκτονικής και Πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας. Έχει χαρακτηριστεί από την Πολιτεία ως Αρχαίο Μνημείο. Για τον λόγο αυτό οποιαδήποτε παρέμβαση θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό προς το περιβάλλον και την ιστορία του χώρου. Οφείλει μέσα από ένα σύγχρονο σχεδιασμό να καταθέτει το στίγμα της νέας εποχής και να συνυπάρχει αρμονικά με τα κτήρια και τα μνημεία που την περιβάλλουν.

Ο υπό ανέγερση Καθεδρικός ναός με το μέγεθος, τη γενικότερη αρχιτεκτονική του και τους υποστηρικτικούς του χώρους δεν συνάδει με την εντός των τειχών πόλη. «Ο πυκνός ιστός της παλιάς Λευκωσίας δεν προσφέρεται για την ανέγερση ενός ναού στο μέγεθος και τη χρήση που προτείνεται. Με την πρόταση αυτή γίνεται σημαντική ανατροπή του υφιστάμενου πολεοδομικού ιστού της περιοχής», τονίζει ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Κύπρου.

Το ανεγειρόμενο κτήριο μιμείται ατυχώς έναν βυζαντινό ναό, το ύψος του δε είναι υπερβολικό για την περιοχή και για τα παραπλήσια κτήρια και καταστρέφει την αισθητική ενότητα του αστικού περιβάλλοντος. Ένας χώρος λατρείας θα αναμέναμε να είναι πιο διακριτικός, πιο μινιμαλιστικός, λιτός, και όχι μεγαλόστομος, επιδεικτικά προκλητικός και χωρίς σεβασμό σε ανθρώπους και κτήρια.

Δεν θα ήταν καλύτερο να γνωρίζουμε ποιοι είναι στην ομάδα η οποία αποφασίζει για θέματα παρέμβασης στον περιβάλλοντα χώρο ενός μνημείου ή μιας περιοχής, εάν έχουν τα προσόντα, ουσιαστικά και τυπικά, να βρίσκονται εκεί και με ποια κριτήρια έχουν εκλεγεί ή επιλεχθεί και πώς;

Μήπως εξάλλου υπάρχει ανάγκη για έναν ακόμη ναό στην Κύπρο; Από όσο γνωρίζουμε οι πιστοί βαίνουν μειούμενοι και χρειάζονται άλλα μέτρα, για να φέρουν τον κόσμο πίσω στη θρησκεία. Επίσης η περιοχή είναι ευαίσθητη, πολύ κοντά στην πράσινη γραμμή και με σημαντική αρχαιολογική αξία. 

Σε ένα πράγμα μόνο μπορεί να μας χρησιμεύσει αυτή η απαράδεκτη επέμβαση στο περιβάλλον, στο να πάρουμε το μάθημά μας: οπότε ξαναγίνει κάτι τέτοιο, όποιος και αν είναι αυτός ο οποίος χτίζει, οι πολίτες θα πρέπει να έχουν τα αντανακλαστικά και την εκπαίδευση αλλά και την υπευθυνότητα να αντιδρούν αμέσως και να απαιτούν πρώτα από όλα το σεβασμό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Όσο για τα διατηρητέα κτήρια τα οποία κατεδαφίστηκαν, αναμένουμε και απαιτούμε την αναστήλωσή τους με όσο το δυνατόν λιγότερες επιπτώσεις. Επιπλέον με ευθύνη της Αρχιεπισκοπής Κύπρου χρειάζεται να μελετηθεί η διεθνής εμπειρία για την ανέγερση χριστιανικών ναών, ώστε να ανανεωθεί η Ναοδομία στην Κύπρο, πάντα με την συνεργασία του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Κύπρου.

*Η Ξένια Οικονομίδου είναι Συντονίστρια Επικοινωνίας και Προβολής του “Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος”.

 

X