H επόμενη μέρα

Μέτρα διάσωσης της οικονομίας ή καλύτερα ανασυγκρότηση
και επαναπροσδιορισμός της κυπριακής οικονομικής πολιτικής

Του Στέλιου Τρύφων*

Σε αυτό το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται ραγδαίως, έχουμε καθορίσει τι θέση και ρόλο θέλουμε να κατέχουμε ως Κύπρος; Αυτήν του φθηνού τουρισμού και των σκιωδών υπηρεσιών, των διαβατηρίων, των ενεργειακών πόρων ή μήπως και της ασφάλειας, της ποιότητας ζωής, της προηγμένης τεχνολογίας και της ομορφιάς;

Ο Αριστοτέλης μάς δίδαξε ότι, εάν η ποιότητα της ζωής πάψει να αποτελεί το μέτρο της ευτυχίας, τότε δεν υπάρχουν πλέον όρια στην επιθυμία απόκτησης χρημάτων. Η οικονομία δεν μετριέται μόνο με το ΑΕΠ (GDP). αλλά και με δείκτες που βλέπουν την ευημερία και ευτυχία των ανθρώπων όπως το genuine progress indicator (GPI) και Social Progress Index (SPI). Τα εργαλεία αυτά, περιλαμβάνουν και άλλες παραμέτρους όπως φτώχεια, υγεία, ελεύθερος χρόνος, ποιότητα αέρα, ρύπανση, πράσινη ανάπτυξη, κόστος παραγωγής στο περιβάλλον, ευκαιρίες προόδου πολιτών κα.

Γι’ αυτό, δεν είναι αρκετά από μόνα τους, ούτε τα μέτρα που θα ανακοινώσει η ΕΟΚΕ (Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή), ούτε το σχέδιο μακροπρόθεσμης στρατηγικής για βιώσιμη ανάπτυξη και ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της κυπριακής οικονομίας. Συγχρόνως, το κράτος έχει την ευθύνη ανοικοδόμησης της οικονομίας, θέτοντας στο επίκεντρο την ποιότητα ζωής του ανθρώπου και την βιωσιμότητα όχι μόνο της οικονομίας αλλά και του πλανήτη. Δηλαδή, βιώσιμη και αειφόρος ανάπτυξη.

Να εστιάσουμε στη διαφορετικότητα της Κύπρου και στο συγκριτικό μας πλεονέκτημα. Να δούμε πώς γινόμαστε αυτόνομοι σε θέματα παραγωγής βασικών προϊόντων. Να κρατήσουμε τους νέους επιστήμονες στην Κύπρο, με δημιουργία κέντρων έρευνας, σε συνεργασία με τα μεγάλα πανεπιστήμια αλλά και επενδύσεων σε τομείς εναλλακτικής ενέργειας και προηγμένης τεχνολογίας, μέσω του πετυχημένου ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας.

Να αυξήσουμε την παραγωγικότητα, η οποία είναι σε τραγικά χαμηλά επίπεδα, όσον αφορά στη γεωργία, τη μελισσοκομία, την ιχθυοκαλλιέργεια και τα μοναδικά ενδημικά βότανα της Κύπρου, να επενδύσουμε σε πρωτογενή παραγωγή εφαρμόζοντας νέες σύγχρονες ανταγωνιστικές μεθόδους κλίμακας με οργάνωση κρατικής πλατφόρμας εξαγωγών για ευκολία παραγωγών και με το σύγχρονο κράτος να ρυθμίζει τη συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα.

Οι αλλαγές πρέπει να αφορούν όλους τους τομείς, προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχία – δημοσιονομική, νομισματική, οικονομική και εμπορική πολιτική.

O Νόαμ Τσόμσκι αναφέρει πως, όταν ξεπεράσουμε αυτή την κρίση, οι μοναδικές επιλογές που θα έχουμε θα είναι: είτε άκρως αυταρχικά και βίαια κράτη, είτε ριζική ανασυγκρότηση με πιο ανθρώπινες συνθήκες, όπου οι ανθρώπινες ανάγκες θα έρχονται πρώτες αντί του ιδιωτικού κέρδους.

Σωστά η κυβέρνηση προσπαθεί να κρατήσει την ανεργία χαμηλά και την ρευστότητα ψηλά, αλλά αυτά δεν αρκούν. Για ένα μακροπρόθεσμο σχεδιασμό απαιτείται διενέργεια ολοκληρωμένης μελέτης ανάπτυξης και εκτελεστικού προγραμματισμού. Για να μη μεγαλώσει η ανεργία, η κυβέρνηση πρέπει να δώσει στις επιχειρήσεις τα έσοδα που δεν θα μπορέσουν να αποκομίσουν, να επιχορηγήσει μισθούς αλλά και να στηρίξει διαρθρωτικές αλλαγές ώστε να εκσυγχρονίσουν τα προϊόντα τους στα νέα δεδομένα που αναφέραμε πιο πάνω.

Ακόμα ένα μέτρο, είναι η δημιουργία ανεξάρτητου κρατικού επενδυτικού ταμείου, το οποίο να διαχειριστεί ως φορέας ανάπτυξης, τα κονδύλια στήριξης χωρίς έξωθεν παρεμβάσεις αλλά με επιχειρηματικά κριτήρια και να αποτελέσει ένα δυναμικό εργαλείο ενός σύγχρονου γεωοικονομικού περιβάλλοντος.

Το κράτος πρέπει να κάνει επενδύσεις στην πράσινη ενέργεια και να τις παραδώσει σε ιδιωτικά κεφάλαια όταν ωριμάσουν και αρχίσουν ν’ αποδίδουν. Εάν η ΑΗΚ είχε μείωση στο κόστος παραγωγής και διάθεσης ηλεκτρικού ρεύματος, θα μπορούσε τώρα να δώσει ένεση ενίσχυσης σε όλη την οικονομική δραστηριότητα.

Θα μπορούσε επίσης, η κυβέρνηση να προχωρήσει σε μείωση του εταιρικού φόρου για προσέλκυση ξένων εταιριών με όρους έδρας, μόνο σε συγκεκριμένους τομείς, όπως είναι οι τομείς της τεχνολογίας και πράσινης ανάπτυξης.

Να διατηρηθεί η ρευστότητα στην αγορά με καθυστέρηση αποπληρωμών και εύκολο δανεισμό με κυβερνητικές εγγυήσεις, μείωση τόκων, ενοικίων, φόρων, κοινωνικών ασφαλίσεων κτλ αλλά και με δέσμευση των επιχειρήσεων για αύξηση της παραγωγικότητας και βελτιστοποίηση του προϊόντος με κώδικα μια μοντέρνα βιομηχανική αειφόρο πολιτική.

Επιπρόσθετα, απλοποίηση και επίσπευση αδειών και επιχορηγήσεων για επιχειρήσεις, ενίσχυση τοπικής αυτοδιοίκησης για ανάπτυξη και τερματισμό στην ταλαιπωρία της έκδοσης αδειών με δημιουργία σχετικού κέντρου, στελεχωμένου με όλα τα τμήματα. Άλλα προτεινόμενα μετρά: Περαιτέρω οικονομική στήριξη για πραγματοποίηση επενδύσεων υψηλού ρίσκου. Κινήσεις επιτάχυνσης της επανεκκίνησης της οικονομίας με επενδύσεις στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας από την κυβέρνηση ή PPP σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και σε τομείς κοινής ωφέλειας όπως η εκπαίδευση, οι υποδομές, η παραγωγή, αλλά και η αναβάθμιση των υπηρεσιών κυρίως της ασφάλειας, πυρόσβεσης, πολιτικής άμυνας και άμεσης δράσης.

Στρατηγική συμμαχία στο τομέα των ενεργειακών πόρων για απεμπλοκή από σενάρια πολιτικής αστάθειας με εμπορικό συνεταιρισμό με μια από τις υπερδυνάμεις. Οι συμφωνίες να είναι όλες πρώτα διακρατικές για να περιλαμβάνουν και προστασία της ΑΟΖ, καθώς και ανταλλαγή υπηρεσιών έναντι πληρωμής σε θέματα αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του αμυντικού, υγειονομικού και ερευνητικού εξοπλισμού μας.

Ο τουρισμός πρέπει να αναδιαμορφωθεί και να στοχεύσουμε σε ποιοτικό τουρισμό αντί σε φθηνά χαμηλής ποιότητας πακέτα, με δημιουργία εξειδικευμένων και εναλλακτικών θεματικών τουριστικών μονάδων και ολοκληρωμένων θέρετρων. Επίσης, να προωθηθεί ο εσωτερικός τουρισμός σε συμφωνία με τους ξενοδόχους. Αναβάθμιση των παραμελημένων γραφικών χωριών μας που θα έπρεπε να ήταν πόλος έλξης ποιοτικού αγροτουρισμού και στο σπάνιο γεωλογικό πλούτο του Τροόδους.

Όπως είπε ο Δαρβίνος δεν είναι τα πιο δυνατά είδη που επιβιώνουν ή τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα στις αλλαγές. Και χρειάζεται αλλαγή πλεύσης από το εύκολο-γρήγορο κέρδος, σε προγραμματισμένη ποιοτική αναβάθμιση των αξιών που θα στηρίξουν την εξέλιξη του νησιού μας. Με στόχο, το μοντέλο ανάπτυξης του κοινωνικοοικονομικού συστήματος από δυσλειτουργικό και κομματικό που είναι τώρα, να μετατραπεί σε επιστημονικό και προοδευτικό. Εδώ όμως χρειάζεται τόλμη, διαύγεια και διαφάνεια διότι τα κέντρα αποφάσεων πρέπει να συμβαδίζουν με νέα ορθολογιστική πολιτική και τεχνοοικονομική προσέγγιση.

*Στέλιος Τρύφων
Οικονομολόγος
Μέλος του 77μελούς συμβουλίου
«Νέο Κύμα – Η Άλλη Κύπρος»

New Wave News

Ενημερωθείτε πρώτοι για τις εξελίξεις και την πορεία του κινήματος!

* Με την αποστολή του email σας αποδέχεστε την επεξεργασία του για σκοπούς ενημέρωσής σας σχετικά με τα νέα του Κινήματος. Μπορείτε να αφαιρέσετε τα στοιχεία σας ανα πάσα στιγμή. Τα στοιχεία σας τυγχάνουν χειρισμού στη βάση της Πολιτικής Διαχείρισης Προσωπικών Δεδομένων του Κινήματος.

Νέο Κύμα - Volt Cyprus
X